Ortaklığın Giderilmesi Nedir?
Hukukumuzda taşınır veya taşınmaz bir mal üzerinde ferdi mülkiyet olabileceği gibi kimi zaman aynı mal üzerinde birden fazla kişinin mülkiyet hakkının olduğu iştirak halinde mülkiyet durumu da söz konusu olabilmektedir. Birden fazla kişinin birlikte malik oldukları bir malda ortaklardan birisi bu ortaklığın sona ermesini isteyip kendi payına düşen kısmı talep edebilir. İşte bu tarz bir olayda ortak mülkiyetin sona erdirilip yerine şahsi mülkiyetin kurulmasını amaçlayan davalara ortaklığın giderilmesi davası denir. Ortaklığın giderilmesi davaları konusunda Bursa Avukat ve Bursa Gayrimenkul Hukuku Avukatı olarak alanında uzmanlaşmış Avukat İrfan Şengül’e tüm sorularınızı sorabilirsiniz.
Birlikte Mülkiyet Durumu Ne Şekilde Olabilir?
Müşterek mülkiyet hali karşımıza paylı mülkiyet ve elbirliği ile mülkiyet olarak karşımıza çıkmaktadır. Paylı mülkiyet, taşınır yada taşınmaz bir malın maddi olarak bölünmemiş kısımlara ayrılarak birden fazla kişiye ait olma durumunu ifade eden mülkiyet biçimidir. Paylı mülkiyet türünde kural olarak, her paydaşın payı eşittir ve paydaşlar kendi paylarını devredebilirler. Yani burada paydaşlara hareket alanları daha geniştir. Ancak elbirliği ile mülkiyet türünde ise bu şekilde bir belirginlik yoktur. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır. Bu nedenle birlikte hareket etmeleri gerekir. Bir kişi ben kendi payımı devredip çıkıyorum diyemez. Mirastan kalan eşyaların durumu bu şekildedir.
Müşterek Mülkiyette Ortaklık Nasıl Giderilir?
Yukarıda özet halinde değinildiği üzere paylı mülkiyet şekli elbirliği ile mülkiyete göre daha esnek olduğu ve herkesin payı belli olduğu için herhangi bir paydaşın kendi payını devredip ortaklıktan çıkma hakkı mevcuttur. Bu nedenle ortaklığın giderilmesi davası paylı mülkiyette daha az görülür. Uygulamada çok sıklıkla yaşanan ortaklığın giderilmesi örnekleri miras paylaşımı sonrasında görülmektedir. Ortaklığın nasıl giderileceği ise Türk Medeni Kanunumuzun 699. Madesinde düzenlenmiştir. Bu madde de iki farklı yöntem öngürülmüştür. Bunlar:
- Malın aynen bölüşülmesi sureti ile ortaklığın giderilmesi
- Malın satılarak bedelinin bölüşülmesi sureti ile ortaklığın giderilmesi şeklindedir.
Ortaklığın giderilmesi davalarında taraflardan bir kişi bile aynen taksim isterse, hakim öncelikle bu talebe göre karar vermek zorundadır. Eğer aynen taksim mümkün değilse paylaştırma biçimi olarak satış yolunu tercih etmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, ortak mülkiyete tabi malın bölünmesi malda önemli derecede değer kaybına yol açacaksa malın açık artırma ile satışına hükmolunur.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Kime Karşı Açılır?
Taşınır yada taşınmaz bir eşya üzerindeki ortaklığın giderilmesini talep eden paydaş, davasını diğer tüm paydaşlara yönelik açmalıdır. Bunun yanında eğer paydaşlardan biri vefat etmiş ise, vefat eden tarafın mirasçılarının tamamının da davaya dahil edilmesi gerekmektedir. Yani tüm ortaklar davaya dahil edilmeden davanın sonuçlandırılması mümkün değildir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Ortaklığın giderilmesi davası taşınmaz malın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesinde açılmadır. Yani görevli mahkeme Sulh hukuk mahkemesi, yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
Bursa’da faaliyet gösteren Avukat İrfan Şengül’e Bursa gayrimenkul hukuku avukatı olarak ortaklığın giderilmesi davaları ile ilgili tüm sorularınızı yöneltmek için info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
