Nişanlanma Nedir?
Aile hukukunun ilgi alanına giren konular 4721 sayılı Tük Medeni Kanunumuzda düzenlenmiştir. Nişanlanma, kanunun 118. Maddesinde “Nişanlanma, evlenme vaadiyle olur” şeklinde tanımlanmıştır. Gerek nişanlılık ile ilgili gerekse de aile hukukunun diğer alanlarıyla ilgili tüm sorularınızı Bursa Avukat ve Bursa Aile Hukuku Avukatı Av. İrfan Şengül’e sorabilirsiniz.
Nişan, farklı cinsiyetten iki gerçek kişinin birbirlerine evlenme vaadinde bulundukları, hukuki bir işlemdir. Bu işlem, genellikle bağımsız bir aile hukuku sözleşmesi olarak kabul edilir. Nişanlanma, karşılıklı evlenme taahhüdü ve bu taahhüde ilişkin tarafların kadın ve erkek şeklinde farklı cinsiyetlerden olmaları gibi temel unsurlara dayanır.
Nişanlılık Hangi Hallerde Sona Erer?
Nişanın sona ermesine yol açan durumları genel olarak şu şekilde sıralayabiliriz:
- Evlenmenin gerçekleşmesi
- Tarafların karşılıklı anlaşarak nişanı sonlandırmaları
- Nişanlılığın bozucu bir şarta bağlanması halinde bu şartın gerçekleşmesi
- Evlenmenin imkansız hale gelmesi (örneğin bir tarafın ölümü)
- Kesin bir evlenme engelinin ortaya çıkması (örneğin bir tarafın akıl sağlığını kaybetmesi)
- Tek taraflı olarak nişanın sonlandırılması, yani nişanın bozulması
Nişanlanmanın evlenmeyle sonuçlanması zaten olağan olan durumdur. Nişanlılığın sona erme hallerinden, tek taraflı bozma dışındaki hallerde, taraflar arasında uyuşmazlık çıkması, uygulamada çok rastlanan durumlardan değildir. Ancak tek taraflı irade beyanı ile nişanın bozulması durumunda ise genellikle taraflar arasında çeşitli anlaşmazlıklar çıkmaktadır. Bu tarz durumlarda, maddi ve manevi tazminatın yanı sıra nişanlılıkta verilen hediyelerin geri verilmesi talebi gündeme gelmektedir.
Nişanın Bozulması Sonrasında Maddi ve Manevi Tazminat Hakkı
TMK md 120’ye göre nişanlılardan biri haklı bir sebep olmaksızın nişanı bozduğu veya nişan taraflardan birine yükletilebilen bir sebeple bozulduğu takdirde; kusuru olan taraf, diğerine dürüstlük kuralları çerçevesinde ve evlenme amacıyla yaptığı harcamalar ve katlandığı maddî fedakârlıklar karşılığında uygun bir tazminat vermekle yükümlüdür. Aynı kural nişan giderleri hakkında da uygulanır.
Maddi tazminatın TMK md 121’e göre nişanın bozulması yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini de isteyebilir.
Hediyelerin Geri Verilmesi
Nişanlılığın evlenme dışındaki bir sebeple sona ermesi halinde, nişanlıların birbirlerine veya anne ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyelerin, verenler tarafından geri istenebileceği TMK md. 122’de hüküm altına alınmıştır. Bu hediyelerin aynen veya mislen geri verilememesi durumunda, sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca tahsil edilmeleri de mümkündür. Burada istenecek hediyenin, olağan hediyelerden olmaması gerekir. Nitekim nişanda takılan yüzük gibi bir hediye olağan hediye olarak kabul edildiğinden geri talep edilmesi mümkün değildir.
Nişanın Bozulması Üzerine Açılacak Davaların Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
TMK’nın 123. Maddesinde yer alan düzenlemeye göre nişanlılığın sona ermesinden doğan dava hakları, sona ermenin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Bu nedenle herhangi bir hak kaybına uğramamak için alanında uzman bir aile hukuku avukatından destek almak faydalı olacaktır.
Bursa’da faaliyet gösteren Avukat İrfan Şengül’e nişanlanmadan kaynaklanan tüm sorularınızı yöneltmek için info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
