Genel Olarak
Miras hukuku, en genel tanımıyla miras bırakanın vefat etmesi üzerine malvarlığının mirasçılar arasında paylaşımını düzenleyen kısmen karmaşık sayılabilecek bir hukuk dalıdır. Bu sürecin usul ve esaslarının neler olduğu, kimlerin mirasçı olabileceği, mirasçıların hakları ve sorumlulukları, paylaşımın nasıl yapılacağı, tarafların birbirlerine karşı açabilecekleri davalar gibi hukuki işlemlerin tamamı Türk Medeni Kanununun ilgili maddelerinde ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Bu davalardan biri de mirasta denkleştirmesi davasıdır.
Bursa Avukat ve Bursa Miras Avukatı olarak mirasta denkleştirme davası ile ilgili tüm sorularınız için uzman avukat kadromuzdan hukuki destek alabileceğinizi belirtmek isteriz.
Mirasta Denkleştirme Nedir?
Türk Medeni Kanununun 669. Maddesi şu şekildedir:
Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası karşılıksız kazandırmaları, denkleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine karşı yükümlüdürler.
Mirasbırakanın çeyiz veya kuruluş sermayesi vermek ya da bir malvarlığını devretmek veya borçtan kurtarmak ve benzerleri gibi karşılık almaksızın altsoyuna yapmış olduğu kazandırmalar, aksi mirasbırakan tarafından açıkça belirtilmiş olmadıkça, denkleştirmeye tâbidir.
Yukarıda yer alan maddeden de anlaşılacağı üzere mirasta denkleştirme, mirasbırakanın vefat etmeden önce yasal mirasçısına miras payına mahsuben yaptığı karşılıksız kazandırmaların mevcutsa aynen, değilse değerinin miras ortaklığına geri verilmesi ya da miras payına mahsup edilmesidir. Denkleştirmede mirasçı, diğer mirasçılarla aralarında eşitliğin sağlanması amacıyla aldığı değerleri terekeye iade etmektedir.
Mirasbırakan sağlığında, belli şartlara uymak koşuluyla istediği gibi tasarrufta bulunabilir. Fakat yasal mirasçılarına yaptığı karşılıksız kazandırmaları malvarlığından ayırıp, onlara vermişse, bu işlem dolayısıyla mirasbırakanın terekesindeki mallarda azalma olabileceği gibi, öbür yasal mirasçıların miras haklarında azalma gerçekleşebilir. Bu halde diğer mirasçılar, koşulları oluşursa, mirasta denkleştirme yoluna başvurabilirler. Mirasta denkleştirmenin amacı, yasal mirasçılığı korumak ve altsoylar arasındaki eşitliği, adaleti ve hakkaniyeti sağlamaktır.
Mirasta Denkleştirmenin Şartları Nelerdir?
Mirasta denkleştirmenin koşulları, kazandırmanın sağlararası ve karşılıksız olması, mirasbırakanın malvarlığından çıkmış olması ve yasal mirasçının miras payına mahsuben yapılmış olmasıdır. Tenkis davası ve denkleştirme davası, birbirinden bağımsız ve farklı iki kurumdur. Miras hukukunda tenkis talebiyle, mirasçıların saklı paylarını elde etmeleri amaçlanırken, denkleştirmeyle yasal mirasçılar arasında eşitliğin sağlanması amaçlanır.
Denkleştirme talebinde bulunacak kişinin mirasçı olması gereklidir. Mirasçıların alacaklıları veya iflas idaresi, mirasçı olmadıkları için denkleştirme talebinde bulunamazlar. Bu davanın davalısı ise lehine tasarruf yapılan mirasçıdır.
Mirasta Denkleştirme Yapılmayacak Tasarruflar Nelerdir?
Türk hukuk sistemde denkleştirmenin dışında kalan kazandırmalar; hayatın devamı içinde olağan görülebilecek ve bu nedenle mirasçının ekonomik durumunda ciddi bir değişiklik yaratmayacak kazandırmalardır. Denkleştirme dışında tutulan kazandırmalara, evlenme sırasında yapılan geleneğe uygun giderler, eğitim ve öğrenim masrafları ve olağan hediyeler örnek olarak verilebilir.
Mirasta Denkleştirme Davası Nerede ve Ne Zaman Açılır?
Mirasta denkleştirme davası miras bırakanın son yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır. Zamanaşımı konusunda Yargıtay’ın görüşü, denkleştirme alacağının bilinip bilinmemesine bakmaksızın denkleştirme talebinin mirasın paylaşımından itibaren on yıllık zamanaşımına tabi olduğu şeklindedir. Yani mirasın paylaşılmasından itibaren on yıl içinde bu dava açılmalıdır.
Mirasta denkleştirme davası görüldüğü üzere teknik bir dava olup bu işlemlerde herhangi bir hak kaybı yaşamamak için alanında uzman bir avukattan destek almak çok faydalı olacaktır. Bu bağlamda konuyla ilgili daha fazla bilgi almak için Bursa’da faaliyet gösteren Bursa Miras Hukuku Avukatı Av.İrfan Şengül’e, info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
