Genel Olarak
Ülkemizde iş kanununa tabi olarak çalışan milyonlarca işçi bulunmaktadır. Bu işçilerin her biri çalıştığı işyerlerinde türlü zorluklar ve sıkıntılar içinde hayatını idame ettirmeye çalışmaktadır. İşçilerin, iş yerinde karşılaştıkları sorunlardan biri de şüphesiz, iş sözleşmesinin kötü niyetli olarak feshedilmesidir. Kötü niyetli fesih durumu, haksız fesihten farklı bir fesih türüdür. Haksız fesih, aslında gerçek bir haklı neden olmadan yapılan fesihtir. Kötüniyetli fesihte ise karşı tarafa zarar verme amacı vardır.
Bursa Avukat ve Bursa İş Avukatı olarak ihbar tazminatı ile tüm sorularınız için uzman avukat kadromuzdan hukuki destek alabileceğinizi belirtmek isteriz.
Kötüniyet Tazminatı Nedir?
Kötüniyet tazminatı, belirsiz süreli olarak ve iş güvencesinden yararlanmaksızın çalışan işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından kötüniyetli olarak feshedilmesi halinde gündeme gelecek tazminat türüdür. Diğer tazminat türleri gibi bu tazminatın da elbette bazı şartları vardır.
Kötüniyet Tazminatının Şartları Nelerdir?
Kötüniyet tazminatından bahsedebilmek için ilk olarak işçinin iş güvencesi altında çalışmaması gerekmektedir. Dolayısıyla iş güvencesi altında çalışan işçiler kötüniyet tazminatından yararlanamazlar. Kötüniyet tazminatının doğabilmesi için aranacak ikinci en önemli şart işçinin iş sözleşmesinin belirsiz süreli olmasıdır. Bu nedenle belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler açısından da kötüniyet tazminatı söz konusu olmayacaktır. Son olarak ise iş sözleşmesinin feshinin kötüniyetli olması aranacaktır.
Kötüniyetli Fesih Halleri Nelerdir?
İşçinin, işverenden kötüniyet tazminatı talep edebilmesi için, fesih hakkının kötüye kullanıldığını ispat etmesi gerekir. Ancak hangi durumların kötüniyetli fesih sayılacağı kanunda maddeler halinde sayılmamıştır. Bu nedenle kötüniyetli fesih halleri yargı kararları ve Yargıtay içtihatları ile oluşmuştur. Örneğin, işverenin meşru olmayan bir talebini geri çeviren işçinin sözleşmesinin feshi, kanundan doğan bir hakkını kullanan işçinin bundan dolayı sözleşmesinin feshi, çok sayıda işçi çıkarılıp yerine başka işçilerin alınması, işçinin işvereni şikâyet etmesi veya işverene karşı dava açması nedeni ile sözleşmesinin feshi, evli kadının sırf hamileliği dolayısıyla rapor alması nedeniyle sözleşmesinin feshi, cinsiyet, ailevi durum, köken ve ırk gibi kişinin doğuştan gelen özelliklerine dayanılarak yapılan fesihlerde kötü niyet tazminatı istenebilir. Aynı zamanda; dünya görüşü, din, giyim tarzı gibi genel görünüşe ait bir özellik; çekingenlik yahut temizlik hastalığı gibi karakter özellikleri temelinde yapılan fesihlerinde kötüniyetli olduğu kabul edilmelidir. Bu kapsamda eşcinsellik ya da cinsiyet değiştirme de fesih nedeni kabul edilemeyecektir. Aynı şekilde akrabalık ya da yakın arkadaşlık halleri de meşru fesih nedeni olarak kabul edilemeyeceğinden kötüniyetli fesih söz konusu olacaktır. Bu olaylar örnek olarak sayılmış olup benzeri durumlarda kötü niyet tazminatı istenebilecektir.
Kötüniyet Tazminatının Miktarı Ne Kadardır?
Kötüniyet tazminatının ne kadar olacağı 4857 sayılı İş Kanununun 17. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “iş güvencesi kapsamı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirilmesi halinde, bildirim süresinin üç katı tutarında kötüniyet tazminatı ödenir”. Bu düzenlemeye göre ödenecek kötüniyet tazminatı aşağıdaki gibidir:
- Hizmet Süresi 6 Aydan Az Sürmüş İşçi: 6 Haftalık ücreti tutarında Kötüniyet Tazminatı Alır.
- Hizmet Süresi 6 Aydan 1,5 Yıla Kadar Sürmüş İşçi: 12 Haftalık ücreti tutarında Kötüniyet Tazminatı Alır.
- Hizmet Süresi 1,5 Yıldan 3 Yıla Kadar Sürmüş İşçi: 18 Haftalık ücreti tutarında Kötüniyet Tazminatı Alır.
- Hizmet Süresi 3 Yıldan Fazla Sürmüş İşçi: 24 Haftalık ücreti tutarında Kötüniyet Tazminatı Almaktadır.
Şayet işveren fesih bildirim şartına da uymamışsa, işçi ayrıca ihbar tazminatını da hak kazanır. Bu kapsamda, kötüniyet tazminatı ihbar tazminatından tamamen bağımsız bir tazminat olup, ihbar tazminatının ödenmiş olması kötüniyet tazminatı ödenmemesini gerektirmez.
Kötüniyet tazminatı hesabında temel ücret değil, ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para ve para ile ölçülmesi mümkün olan menfaatler göz önünde tutulur. Kötüniyet tazminatı davası çok önemi ve teknik bir davadır. Bu nedenle herhangi bir hak kaybı yaşamamak için alanında uzman bir avukattan destek almak çok faydalı olacaktır. Bu bağlamda konuyla ilgili daha fazla bilgi almak için Bursa’da faaliyet gösteren Bursa İş Hukuku Avukatı Av.İrfan Şengül’e, info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.