Kamulaştırma Nedir?
Gayrimenkul hukukunun yoğun çalışma alanlarından birisi de kamulaştırma davalarıdır. Kamulaştırma kelimesi, terim anlamıyla, kamu yararının söz konusu olduğu durumlarda gerçek veya tüzel kişilerin mülkiyetindeki taşınmaz malın piyasa değeri ödenerek kamu mülkiyetine geçirilmesini ifade eder. Dolayısıyla kamulaştırma davaları, devletin, halkın yararına olacak bir projenin hayata geçirilmesi amacıyla özel mülkiyete el koyma süreçlerini içerir. Bu davalarda, devletin genel çıkarları, bireyin özel mülkiyet haklarıyla çatışabilir, bu nedenle adil bir denge sağlanması adına özel mülkiyetin sahibi olan kişi yada kişilerin böyle bir süreçte alanında uzman bir kamulaştırma avukatından hukuki destek almaları çok faydalı olacaktır. Kamulaştırma davaları konusunda Bursa Avukat ve Bursa Gayrimenkul Hukuku Avukatı olarak alanında uzmanlaşmış Avukat İrfan Şengül’e tüm sorularınızı sorabilirsiniz.
Kamulaştırmanın Hukuki Temelleri
Kamulaştırma, genellikle altyapı projeleri, ulaşım geliştirmeleri veya kamu hizmetlerinin genişletilmesi gibi toplumun genel çıkarlarına yönelik projeler için başvurulan bir yöntemdir. Ancak, özel mülkiyet haklarına müdahale ettiği için hukuki bir süreci içerir. Devlet, kamulaştırma kararı alırken bireylerin mülkiyet haklarını korumak ve adil bir tazminat sağlamak zorundadır.
Kamulaştırma İşleminin Şartları Nelerdir?
Bir kamulaştırma işleminde olmazsa olmaz ilk şart projede kamu yararının bulunmasıdır. Bunun yanında kamu yararına uygunluk kararını sadece kanunda işaret edilen kurumlar verebilir. Bu kurumlar 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 5. Maddesinde sınırlı olarak sayılmıştır. Sonrasında ise bu alınan bu kamu yararı kararının onaylanması gerekmektedir. Kamulaştırma kanununun 5. Maddesi gereğince alınan karar ayı kanunun 6. Maddesinde sayılan kurumlar tarafından onaylanır.
Kamulaştırma Süreci
Kamulaştırma süreci genellikle şu adımları içerir:
- Projenin Belirlenmesi: Devlet, genel çıkarları için bir proje belirler ve bu proje kapsamında kamulaştırma yapılması gerektiğine karar verir. Bu aşama yukarıda değinilen kanunun 5. ve 6. Maddeleri kapsamında alınan kararları içerir.
- İhbar ve Değerlendirme: Bireylere kamulaştırma süreci başlatılırken ihbar yapılır. Bu aşamada mülkiyetin değeri belirlenir ve mülkiyet sahipleriyle anlaşma sağlanmaya çalışılır. Anlaşma sağlanması durumunda kamulaştırma bedeli peşin olarak ödenir.
- Kamulaştırma Davası: Anlaşma sağlanamadığı durumlarda, devlet kamulaştırma davası açar. Bu süreçte mahkeme, yapacağı araştırmalar sonucunda mülkiyet sahiplerinin haklarını korumak adına adil bir tazminat belirleyip mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verir.
- Tazminatın Ödenmesi: Mahkeme kararının ardından belirlenen tazminat mülkiyet sahiplerine ödenir.
Kamulaştırma Davalarına Hangi Mahkeme Bakar?
Kamulaştırma davalarında görevli mahkeme konusu oldukça önemlidir. Burada taraflar, eğer idarenin aldığı kamulaştırma kararına karşı, bu kararın iptali için dava açmak istiyorlarsa açacakları davada görevli mahkeme idare mahkemesi olacaktır. Örneğin yapılması istenen bir kamulaştırmada eğer taşınmazına el konulacak taraf projede kamu yararının olmadığını düşünüyorsa o zaman alınan kamulaştırma kararına karşı idare mahkemesinde dava açmalıdır. Konunun diğer boyutu ise eğer devletle kişiler arasındaki sorun tazminat miktarının belirlenmesi ise; bu durumda tazminatın miktarı için açılacak davalarda görevli mahkemeler hukuk mahkemeleri olup yetkili mahkeme taşınmazının bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemeleri olacaktır.
Hukuki Haklarınızı Savunma Süreci
Kamulaştırma davalarında, mülkiyet sahiplerinin hukuki haklarını savunma süreci oldukça kritiktir. Bir avukatın rehberliğinde, mülkiyet sahipleri adil bir tazminat almak ve mülkiyet haklarını korumak için mücadele edebilirler. Avukatlar, kamulaştırma sürecinin yasal detaylarına hakim olarak müvekkillerine rehberlik eder ve adil bir sonuç elde etmelerine yardımcı olur. Bursa’da faaliyet gösteren Avukat İrfan Şengül’e Bursa gayrimenkul hukuku avukatı olarak kamulaştırma davaları ile ilgili tüm sorularınızı yöneltmek için info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
