Ülkemizde iş kanununa göre çalışan milyonlarca işçinin en önemli haklarından birisi şüphesiz ücret alacağıdır. Bu nedenle ücret konusunda uygulamada oldukça fazla sorular sorulmaktadır. Bu yazımızda ücret konusunda sıkça sorulan soruları sizler için derleyerek cevaplandırdık.
Bursa Avukat ve Bursa Kıdem Tazminatı Avukatı olarak genel anlamda İş Hukukunun konusuna giren tüm alanlarda, özel anlamda ise Kıdem Tazminatı konusundaki tüm sorularınızı Bursa İş Hukuku Avukatı Av. İrfan Şengül’e sorabilirsiniz.
Ücret Nedir?
Ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
Asgari Ücret Nedir?
İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrete asgari ücret denilmektedir. Asgari ücret, uygulamada verilebilecek en düşük ücreti ifade etmektedir. Linyit ve taşkömürü çıkarılan maden işyerlerinde yer altında çalışan işçilerin asgari ücreti ise iki kat olarak uygulanmaktadır.
Ücret Ne Zaman Ödenir?
Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir
Ücret Alacaklarında Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.
Gününde Ödenmeyen Ücretlere Faiz Uygulanır mı?
Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
İşçilerin Ücretleri Haczedilebilir mi?
İşçilerin aylık ücretlerinin dörtte birinden fazlası haczedilemez veya başkasına devir ve temlik olunamaz. Ancak, işçinin bakmak zorunda olduğu aile üyeleri için hakim tarafından takdir edilecek miktar bu paraya dahil değildir.
İş Kanunundaki Yarım Ücret Uygulaması Hangi Hallerde Uygulanır?
4857 sayılı İş Kanununun 24. ve 25. maddelerinin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir. Örnek: İşyerini sel basması nedeniyle faaliyetin belirli bir süre durdurulması.
Fazla Çalışma Nedir?
Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırk beş saati aşan çalışmalardır. Yer altında maden işlerinde çalışan işçiler için ise; İş Kanununda zorunlu nedenler ile olağanüstü hallerde haftalık otuz yedi buçuk saati aşan çalışmalardır. İş Kanununda zorunlu nedenler ile olağanüstü haller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.
Fazla Çalışma Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Örnek: İşçi Ali Bey’in bir saatlik ücreti 1 TL ise, bir saat fazla çalışma yapması durumunda bu işçiye 1.5 TL fazla çalışma ücreti ödenir. Yer altında maden işlerinde çalışan işçiler için İş Kanununda zorunlu nedenler ile olağanüstü hallerde haftalık otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılması suretiyle ödenir.
Fazla Sürelerle Çalışma Nedir?
Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırk beş saatin altında belirlendiği durumlarda mevzuatta belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırk beş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır.
Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmi beş yükseltilmesiyle ödenir. Örnek: İşçi Ayşe Hanım bir saatlik ücreti 1 TL ise, bir saat fazla sürelerle çalışma yapması durumunda bu işçiye 1.25 TL fazla çalışma ücreti ödenir.
Fazla Çalışma Yapan İşçi, Zamlı Ücret Yerine Serbest Zaman Kullanabilir mi?
Fazla çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır.
Fazla Çalışma ve fazla sürelerle çalışma konusunda tüm sorularınızı Bursa İş Hukuku Avukatı Av. İrfan Şengül’e sorabilirsiniz.
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Hangi Günlerdir?
Ulusal bayram ve tatil günleri aşağıdaki gibidir:
- Yılbaşı: 1 Ocak günleri resmi tatildir.
- Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı: 23 Nisan günleri resmi bayram olup tatil günüdür.
- Emek ve Dayanışma Günü: 1 Mayıs günleri kutlanır ve resmi tatildir.
- Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı: 19 Mayıs günleri resmi bayram olup tatil günüdür.
- Demokrasi ve Milli Birlik Günü: 15 Temmuz günleri kutlanır ve resmi tatildir.
- 30 Ağustos Zafer Bayramı: 30 Ağustos günleri resmî tatildir.
- 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı: 28 Ekim günü 13.00 itibarıyla başlayıp 29 Ekim günü devam eder ve resmî tatil toplam 1,5 gün olarak belirlenmiştir. 29 Ekim günü özel iş yerlerinin kapanması zorunludur.
- Ramazan Bayramı: Arefe günü 13.00 itibarıyla başlar ve toplam 3,5 gün resmî tatildir.
- Kurban Bayramı: Arefe günü 13.00 itibarıyla başlar ve toplam 4,5 gün resmî tatildir.
Bu şekilde bir takvim yılı içerisinde 15,5 gün ulusal bayram ve genel tatil günü vardır.
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinin Ücreti Nasıl Ödenir?
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yani bu durumda işçi bir günde iki günlük çalışmasının karşılığını alacaktır. İşçiye ödenecek hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri gibi ödemeler de yükümlülük kapsamına giren işverenler yönünden bankalar aracılığı ile yapılacaktır.
Hafta Tatili Ücreti Nedir?
4857 sayılı Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce belirlenmiş iş günlerinde çalışılmış olması koşuluyla yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme(hafta tatili) verilir. İşçinin tatil günü ücreti çalıştığı günlere göre bir güne düşen ücretidir. Hafta tatili ücreti bir iş karşılığı olmaksızın tam olarak ödenir. Hafta tatilinde işçi tatil yapmayarak çalışırsa ayrıca çalışılan tatil günü için ilave bir günlük ücret ödenir. Hafta tatilinde çalışılması durumunda haftalık çalışma süresi 45 saati aşıyorsa aşan kısım için fazla çalışma ücreti ödenir.
Tatil Ücretinin Hesabına Dahil Edilmeyen Ücretler Nelerdir?
Fazla çalışma karşılığı olarak alınan ücretler, primler, işyerinin temelli işçisi olarak normal çalışma saatleri dışında hazırlama, tamamlama, temizleme işlerinde çalışan işçilerin bu işler için aldıkları ücretler ve sosyal yardımlar, ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri için verilen ücretlerin tespitinde hesaba katılmaz.
Yıllık İzin Ücreti Nasıl Ödenir?
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.
İş hukuku ile ilgili tüm sorunlarınızı sormak ve ücret konusunda daha fazla bilgi almak için Bursa’da faaliyet gösteren Bursa İş Hukuku Avukatı ve Bursa Kıdem Tazminatı Avukatı Av.İrfan Şengül’e, info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
