Hukukumuzda maddi ve manevi tazminat talebinde bulunulabilecek pek çok dava türü mevcuttur. Uygulamada en çok görülen tazminat davalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- İş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davası,
- Trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
- Sözleşme ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
- Suç işlenmesi nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
- Hatalı doktor uygulamalarından kaynaklanan, yani tıbbi malpraktis nedeniyle tazminat davası,
- Boşanma davası ile birlikte açılan maddi ve manevi tazminat davası,
- Telif haklarının ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
- Yazılı veya görsel basın veya sosyal medya üzerinden kişilik haklarına saldırı nedeniyle açılan manevi tazminat davası.
Biz bu yazımızda boşanma davası ile birlikte talep edilen maddi ve manevi tazminat isteklerini inceleyeceğiz.
Bursa Avukat ve Bursa Boşanma Avukatı olarak genel anlamda hukukun tüm alanlarında, özel anlamda ise boşanma ve tazminat hukukunda uzman Bursa Boşanma ve Tazminat Avukatı kadrosu ile Avukat İrfan Şengül önderliğinde bu alanlardan kaynaklanan haklarınızın korunması sürecinin her aşamasında yanınızdayız.
Boşanma Davasında Hangi Taraf Tazminat Alabilir?
Evlilik birliğinin boşanma ile sonuçlanmasında kusursuz ya da daha az kusurlu olan taraf, kusurlu taraftan mevcut bir zararı nedeni ile veya beklenen menfaatlerinin boşanma dolayısıyla zarara uğrayacak olmasından dolayı uygun bir miktar maddi tazminat isteyebilir. Ayrıca maddi tazminat yanında, kusursuz veya daha az kusurlu eş; boşanmaya sebep olan olaylar nedeniyle kişilik haklarının saldırıya uğramış olması halinde kusurlu olan diğer taraftan uygun bir miktar manevi tazminat da isteyebilir. Bu ifadelerden de anlaşılabileceği üzere kanun, boşanmada maddi ve manevi tazminat talep edilebilmesini kusursuz olmaya değil, diğer eşe nazaran daha az kusurlu olma şartına bağlamıştır.
Maddi Tazminatın Şartları Nelerdir?
Boşanma nedeniyle talep edilebilecek maddi tazminat, haksız fiil sorumluluğundan kaynaklanan bir tazminattır. Dolayısı ile bu tazminatların talep edilebilmesi için haksız fiilin unsurlarının olayımızda mevcut bulunması gerekmektedir. Bunun yanında boşanmadan kaynaklı bazı ilave şartlarda mevcuttur:
- Boşanma kararı verilmiş olmalıdır.
- Manevi tazminat talebi olmalıdır.
- Manevi tazminat ödemesi istenen taraf, boşanmada kusurlu olmalıdır.
- Manevi tazminat talebinde bulunan taraf, boşanmaya sebebiyet veren olaylar açısından diğer eşe oranla daha az kusurlu olmalıdır.
- Manevi tazminat talebinde bulunan tarafın, boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişiilik hakları zedelenmiş olmalıdır.
- Kişilik haklarındaki zarar ile boşanma arasında uygun illiyet bağı bulunmalıdır.
Manevi Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir
Manevi tazminat bedelinin tespiti ise; Mahkeme tarafından tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının tespit edilmesi amacıyla bir araştırma yapılır. Yapılan araştırma neticesinde tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, paranın alım gücüne, kişilik haklarına, özellikle aile bütünlüğüne yapılan saldırının ağırlığına göre, talep edenin talebiyle bağlı kalmak koşuluyla yapılır. Hâkim, talepten fazla manevi tazminata karar veremez. Manevi tazminat, maddi tazminattan farklı olarak, yalnızca tek seferde ve toplu olarak ödenebilir. İrat şeklinde yani dönem dönem ödenmesi mümkün değildir. Yine manevi tazminatın miras yoluyla başkasına devredilmesi mümkün değildir.
Boşanmaya Dayalı Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır
Yukarıda maddi tazminat davasının nasıl açılacağına dair yazdıklarımız burada da aynen geçerlidir. Yani, boşanmaya dayalı manevi tazminat davası üç şekilde açılabilmektedir. Birincisi eş tarafından boşanma davası açılması aşamasından tazminat taleplerinin dava dilekçesinde bildirilmesidir. Burada belirtilmemiş ise en geç cevap dilekçesi yazılırken tazminat taleplerinin açıkça yazılması zorunludur. Bu aşama geçilmiş ise tazminat talepleri boşanma davası sürerken aynı mahkeme nezdinde ayrı bir dava şeklinde de açılabilir.
Mahkeme tarafından bu davaların birlikte yürütülmesi zorunlu görülerek genellikle birleştirme kararı verilmektedir ve davalar birlikte sonuçlandırılmaktadır. Mahkeme tarafından boşanmaya karar verilmiş ve boşanmanın hukuki sonuçları doğmuş ise bundan sonraki 1 yıllık süre içerisinde ayrı bir dava açılarak manevi tazminatlar istenebilir. Bu süre kaçırılır ise artık manevi tazminat talep edilemez.
Boşanmaya dayalı manevi tazminat davasının nasıl açılacağı ile ilgili sorularınız için Bursa Boşanma Avukatı Av. İrfan Şengül’e danışabilirsiniz.
Boşanmaya İlişkin Tazminat Ödenmezse Ne Yapılmalıdır?
Davalı taraf tazminat ödemesini süresinde yapmaması halinde davacı eş tarafından icra dairesine başvurularak icra takibi başlatabilir. Bu durumda avukat masrafları, İcra Dairesi masrafları, haciz ve satış giderleri gibi ekstra giderlerin tamamı davalı tarafa yükletilir.
Boşanmaya Dayalı Tazminat Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Boşanma davalarına dayalı tazminat davalarında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı illerde ise aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi görevli olacaktır. Yer yönünden yetkili mahkeme ise eşlerin son 6 ayda ikamet ettikleri veya eşlerden birinin yerleşim yeridir.
Boşanma ve Tazminat Hukuku ile ilgili tüm sorularınız için Bursa Boşanma ve Tazminat Avukatı Av. İrfan Şengül’e info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
- Boşanmanın varlığı: Evlilik birliği, mahkemenin boşanma kararı ile sonlandırılmış olmalıdır.
- Hukuka Aykırı Fiil: Haksız fiil sorumluluğunun ilk şartı olan hukuka aykırı fiil burada da karşımıza çıkmaktadır. Boşanmada tazminat talep eden kişi karşı tarafın hukuka uygun olmayan eylem ve hareketlerinden dolayı mağdur olmalıdır.
- Zarar: Yukarıda da belirtildiği gibi maddi tazminat talep edilebilmesi için kusursuz ya da daha az kusurlu olan tarafın mevcut bir zararı bulunmalı veya beklenen menfaatlerinin boşanma dolayısıyla zarara uğrayacak olması gerekmektedir.
- Kusur: Haksız fiil sorumluluğunun bir diğer unsuru kusur şartının yerine gelmesidir. Buna göre boşanmaya dayalı maddi tazminatı ancak kusursuz olan ya da daha az kusurlu olan taraf talep edebilecektir.
- İlliyet bağı: Yukarıdaki şartların yanında, boşanmada maddi tazminat talep edilebilmesi için meydana gelen zararın kusurlu eşin hukuka aykırı hareketi nedeniyle oluşması gerekmektedir.
- Talep: Boşanma davasında mahkeme resen maddi tazminata karar vermemekte olup, bu konunun mutlaka taleple mahkemeden istenmesi gerekmektedir.
Boşanmaya Dayalı Maddi Tazminat Davası Nasıl Açılır
Boşanmaya dayalı maddi tazminat davası üç şekilde açılabilmektedir. Birincisi eş tarafından boşanma davası açılması aşamasından tazminat taleplerinin dava dilekçesinde bildirilmesidir. Burada belirtilmemiş ise en geç cevap dilekçesi yazılırken tazminat taleplerinin açıkça yazılması zorunludur. Bu aşama geçilmiş ise tazminat talepleri boşanma davası sürerken aynı mahkeme nezdinde ayrı bir dava şeklinde de açılabilir.
Mahkeme tarafından bu davaların birlikte yürütülmesi zorunlu görülerek genellikle birleştirme kararı verilmektedir ve davalar birlikte sonuçlandırılmaktadır. Mahkeme tarafından boşanmaya karar verilmiş ve boşanmanın hukuki sonuçları doğmuş ise bundan sonraki 1 yıllık süre içerisinde ayrı bir dava açılarak maddi tazminatlar istenebilir. Bu süre kaçırılır ise artık maddi tazminat talep edilemez.
Boşanmaya dayalı maddi tazminat davasının nasıl açılacağı ile ilgili sorularınız için Bursa Boşanma Avukatı Av. İrfan Şengül’e danışabilirsiniz.
Maddi Tazminatın Ödenme Şekli
Tazminat iki şekilde belirlenmektedir. Ayni tazminat belirlenmesi halinde eşlerden birinin diğerine bir mal varlığını devretmesi istenmektedir. Örneğin sahip olunan bir fabrikanın davacı eşe devredilmesi olarak bir karar verilmektedir. İrat şeklinde belirlenen tazminat talebinde ise hakim tarafından miktar ve ödeme şekli belirtilir. Peşin ya da taksitle şeklinde bir belirleme ve net tazminat tutarı karara yazılır. Ödeme süreleri kararda belirtilir.
Manevi Tazminatın Şartları Nelerdir?
Boşanma kararına dayalı manevi tazminatın şartları da maddi tazminatın şartlarına benzemekle birlikte aşağıdaki şekildedir:
- Boşanma kararı verilmiş olmalıdır.
- Manevi tazminat talebi olmalıdır.
- Manevi tazminat ödemesi istenen taraf, boşanmada kusurlu olmalıdır.
- Manevi tazminat talebinde bulunan taraf, boşanmaya sebebiyet veren olaylar açısından diğer eşe oranla daha az kusurlu olmalıdır.
- Manevi tazminat talebinde bulunan tarafın, boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişiilik hakları zedelenmiş olmalıdır.
- Kişilik haklarındaki zarar ile boşanma arasında uygun illiyet bağı bulunmalıdır.
Manevi Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir
Manevi tazminat bedelinin tespiti ise; Mahkeme tarafından tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının tespit edilmesi amacıyla bir araştırma yapılır. Yapılan araştırma neticesinde tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, paranın alım gücüne, kişilik haklarına, özellikle aile bütünlüğüne yapılan saldırının ağırlığına göre, talep edenin talebiyle bağlı kalmak koşuluyla yapılır. Hâkim, talepten fazla manevi tazminata karar veremez. Manevi tazminat, maddi tazminattan farklı olarak, yalnızca tek seferde ve toplu olarak ödenebilir. İrat şeklinde yani dönem dönem ödenmesi mümkün değildir. Yine manevi tazminatın miras yoluyla başkasına devredilmesi mümkün değildir.
Boşanmaya Dayalı Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır
Yukarıda maddi tazminat davasının nasıl açılacağına dair yazdıklarımız burada da aynen geçerlidir. Yani, boşanmaya dayalı manevi tazminat davası üç şekilde açılabilmektedir. Birincisi eş tarafından boşanma davası açılması aşamasından tazminat taleplerinin dava dilekçesinde bildirilmesidir. Burada belirtilmemiş ise en geç cevap dilekçesi yazılırken tazminat taleplerinin açıkça yazılması zorunludur. Bu aşama geçilmiş ise tazminat talepleri boşanma davası sürerken aynı mahkeme nezdinde ayrı bir dava şeklinde de açılabilir.
Mahkeme tarafından bu davaların birlikte yürütülmesi zorunlu görülerek genellikle birleştirme kararı verilmektedir ve davalar birlikte sonuçlandırılmaktadır. Mahkeme tarafından boşanmaya karar verilmiş ve boşanmanın hukuki sonuçları doğmuş ise bundan sonraki 1 yıllık süre içerisinde ayrı bir dava açılarak manevi tazminatlar istenebilir. Bu süre kaçırılır ise artık manevi tazminat talep edilemez.
Boşanmaya dayalı manevi tazminat davasının nasıl açılacağı ile ilgili sorularınız için Bursa Boşanma Avukatı Av. İrfan Şengül’e danışabilirsiniz.
Boşanmaya İlişkin Tazminat Ödenmezse Ne Yapılmalıdır?
Davalı taraf tazminat ödemesini süresinde yapmaması halinde davacı eş tarafından icra dairesine başvurularak icra takibi başlatabilir. Bu durumda avukat masrafları, İcra Dairesi masrafları, haciz ve satış giderleri gibi ekstra giderlerin tamamı davalı tarafa yükletilir.
Boşanmaya Dayalı Tazminat Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Boşanma davalarına dayalı tazminat davalarında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı illerde ise aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi görevli olacaktır. Yer yönünden yetkili mahkeme ise eşlerin son 6 ayda ikamet ettikleri veya eşlerden birinin yerleşim yeridir.
Boşanma ve Tazminat Hukuku ile ilgili tüm sorularınız için Bursa Boşanma ve Tazminat Avukatı Av. İrfan Şengül’e info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
