Genel Olarak
Kadına karşı şiddetin önlenmesi ülkemizin en önemli konuları arasındadır. Bu alanda yıllar içinde farklı kanunlar çıkarılmış, Türk Ceza Kanununun ilgili maddelerinde değişiklikler olmuş, cezalar miktarlarında artışlar yapılmış ve kadına karşı şiddetin önlenmesi adıma önemli adımlar atılmıştır. Bu alanda en son 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun çıkarılmış ve kadına şiddete karşı ciddi tedbirler getirilmiştir.
Ailenin korunması ve kadına karşı şiddetin önlenmesine dair taleplerle ilgili tüm sorularınızı Bursa Avukat ve Bursa Aile Hukuku Avukatı Av. İrfan Şengül’e sorabilirsiniz.
6284 Sayılı Kanun Nedir?
Yukarıda açıklandığı üzere kadına şiddete karşı çıkarılan kanunların sonuncusu 6284 sayılı yasadır. 6284 sayılı kanunun tam adı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’dur. Bu kanunun amacı şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
6284 Sayılı Kanun Kapsamındaki Tedbirler Nelerdir?
6284 Sayılı Kanun kapsamında iki çeşit tedbir kararı verilebilir. Bunlar koruyucu tedbirler ve önleyici tedbirlerdir. Koruyucu tedbirlerden maksat kanun kapsamında belirtilen merciler tarafından korunan kişi hakkında olayın niteliği dikkate alınarak hükmedilecek tedbirlere ilişkin, önleyici tedbirlerden maksat ise kanunda belirtilen merciler tarafından şiddet uygulayan veya uygulama tehlikesi bulunan kişi hakkında, olayın niteliği dikkate alınarak hükmedilecek tedbirlere ilişkin karardır. Kanuna göre hâkimler hem koruyucu hem önleyici tedbir kararlarının tümünü verebilirken, mülki amirler ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk amirleri, yalnızca bazı koruyucu ve önleyici tedbir kararlarını verebilir. Hakim tarafından verilen tedbir kararları yargı kararı iken, mülki amir tarafından verilen tedbir kararları idari koruma tedbiridir. Burada görevli mahkemeler ise Aile Mahkemeleridir.
Koruyucu Tedbirler Nelerdir?
6284 sayılı Kanun’un 3. Maddesinde mülkî amir tarafından verilecek koruyucu tedbir kararları şu şekilde sıralanmıştır:
- Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
- Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere, geçici maddi yardım yapılması.
- Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi.
- Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması.
- Gerekli olması hâlinde, korunan kişinin çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere dört ay, kişinin çalışması hâlinde ise iki aylık süre ile sınırlı olmak kaydıyla, on altı yaşından büyükler için her yıl belirlenen aylık net asgari ücret tutarının yarısını geçmemek ve belgelendirilmek kaydıyla Bakanlık bütçesinin ilgili tertibinden karşılanmak suretiyle kreş imkânının sağlanması.
Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde 1 ve 4 nolu maddelerde yer alan tedbirler, ilgili kolluk amirlerince de alınabilir. Kolluk amiri evrakı en geç kararın alındığı tarihi takip eden ilk işgünü içinde mülkî amirin onayına sunar. Mülkî amir tarafından kırksekiz saat içinde onaylanmayan tedbirler kendiliğinden kalkar.
Yukarıda sayılan tedbirlerin dışında kanun, başka bazı koruyucu tedbirler daha saymış ancak bu tedbirlerin hakim tarafından verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Buna göre aile mahkemesi hakimi tarafından korunan kişilerle ilgili olarak verilecek koruyucu tedbirler ise şunlardır:
- İşyerinin değiştirilmesi,
- Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi,
- Türk Medenî Kanunundaki şartların varlığı hâlinde ve korunan kişinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması,
- Korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak 27/12/2007 tarihli ve 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi.
Burada sayılan koruyucu tedbirlere karar verme yetkisi sadece hakime aittir. Bu kararlara mülki amirler veya kolluk amirleri karar veremez.
Önleyici Tedbirler Nelerdir?
Şiddet uygulayanlarla ilgili olarak aşağıdaki önleyici tedbirlerden birine, birkaçına veya uygun görülecek benzer tedbirlere hâkim tarafından karar verilebilir:
- Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
- Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
- Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
- Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması.
- Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.
- Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi.
- Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi.
- Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi.
- Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi.
- Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması.
- Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması
Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde 1, 2, 3 ve 5 numaralı maddelerde yer alan tedbirler, ilgili kolluk amirlerince de alınabilir. Kolluk amiri evrakı en geç kararın alındığı tarihi takip eden ilk işgünü içinde hâkimin onayına sunar. Hâkim tarafından yirmidört saat içinde onaylanmayan tedbirler kendiliğinden kalkar.
Tedbir Kararına Uyulmaması Durumunda Ne Olur?
Hakkında alınan koruma tedbirine uymayan ve bu tedbirin gerekliliklerine aykırı davranan şiddet uygulayan kişi, söz konusu ihlal fiili nedeniyle suç teşkil etse dahi, hakim kararıyla üç gün ile on gün arasında zorlama hapsine mahkum edilecektir. Tedbir kararının ihlal edilmesi durumunda, her tekrarda zorlama hapsinin süresi, ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına bağlı olarak onbeş gün ile otuz gün arasında değişecektir. Ancak toplam zorlama hapsi süresi, altı ayı geçmeyecektir. Zorlama hapsine ilişkin kararlar, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yerine getirilir.
Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamındaki talepler konusunda daha fazla bilgi almak için Bursa’da faaliyet gösteren Bursa Aile Hukuku Avukatı Av.İrfan Şengül’e, info@avirfansengul.com e-mail adresinden veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
